Het lijkt net goedkoop drukwerk, de kunstwerken van de Duitse kunstenaar Theresa Lükenwerk (1962). In de tentoonstelling ‘Iss mich! Obst und Gemüse in der Kunst’ in Kunsthalle Karlsruhe, kwam ik pas bij het lezen van het infobordje erachter, dat het geen prenten maar handgemaakte tekeningen zijn.
Theresa Lükenwerk, o.T., 2008, foto: Sandra Mackus
Detail
Pixels
De kunstenaar bouwt haar tekeningen zorgvuldig op uit honderden gekleurde puntjes. Net als bij offset drukwerk, maakt ze hiervoor gebruik van de vier basiskleuren: cyaan, magenta, geel en zwart. Wat op industrieel drukwerk lijkt is in feite monnikenwerk. Voor haar werk laat ze zich door tijdschriften en andere gedrukte media inspireren. Ze pluist het drukwerk helemaal uit om het vervolgens – letterlijk puntje voor puntje – te reconstrueren in een tekening.
Bezinning
Die enorme toewijding fascineert. Wanneer je het werk van dichtbij bekijkt word je je bewust van het aantal uren en de enorme concentratie die nodig zijn geweest om zo’n werk te kunnen maken. Het intrigeert en boezemt ontzag in. De voorstelling, die afkomstig is uit een tijdschrift of krant – en waar normaal nauwelijks naar gekeken wordt – is plotseling bijzonder geworden.
Hand van de kunstenaar
En toch vraag ik mij dan af: ‘waar kijk ik nu eigenlijk naar en wat onderscheidt haar werk van het ‘originele beeld?’ (Wat in het geval van drukwerk sowieso al discutabel is: ‘want is het werk van Lükenwerk – waar maar één exemplaar van bestaat – misschien niet origineler dan het veelvuldig gereproduceerde voorbeeld?’ Maar dat even terzijde.) De hand van de kunstenaar is nergens te ontdekken, aangezien ze het industriële proces van een (ogenschijnlijk goedkope) offset techniek haarfijn weet na te bootsen. Enkel de museale context en het infobordje naast haar werk verraden dat er meer aan de hand moet zijn. Haar tekeningen laten je nadenken over de hoeveelheid drukwerk die we dagelijks in onze handen krijgen, zonder er eigenlijk aandacht voor te hebben.
